اعاده دادرسی از رای داور

اعاده دادرسی رای داوری 

احکام صادره از سوی محاکم دادگستری بنا به جهات مصرحه درماده 426 قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی قابل اعاده دادرسی معرفی شده اند ، ولی در خصوص امکان اعاده دادرسی نسبت به رای داوری نص صریحی در امکان یا عدم امکان اعاده دادرسی مقرر نشده است ، برهمین اساس در دکترین حقوقی و رویه قضایی اتفاق نظر واحدی وجود ندارد. ولی رویه غالب در داوری داخلی ، برخلاف قانون داوری تجاری بین المللی مصوب ۱۳۷۶ که قائل به امکان اعاده دادرسی رای داوری شده است. صرفا بموجب 489و 493 قانون آئین دادرسی مدنی بر حسب مورد در دو قالب طرح دادخواست ابطال رای داوری و اعتراض ثالث به رای داور قائل به امکان اعتراض به رای داور می باشند و رای داوری را فاقد قابلیت اعاده دادرسی می دانند.

آیا امکان اعاده دادرسی نسبت به رای داور وجود دارد؟

درخصوص پاسخ به این سوال دو نظر وجود دارد.
1.نظر اکثریت :
دکترین حقوقی و رویه غالب محاکم بنا به دلایلی از جمله اینکه ، الف. اعاده دادرسی از موارد فوق العاده دادرسی و جز استثنائات دادرسی محسوب می گردد و در موارد سکوت قانون امکان توسعه استثنائات وجود ندارد. ب. قانونگذار در مبحث داوری مقرر در قانون آئین دادرسی مدنی ، صرفا قائل به امکان اعاده دادرسی ابطال رای داوری آنهم در موارد هفتگانه مصرحه در ماده 489 و اعتراض ثالث به رای داور وفق مواد 491 و 493 شده است. پ. اعاده دادرسی رای داور در ماده 426 قانون آئین دادرسی مدنی ناظر به احکام دادگاه می باشد و رای داور حکم محسوب نمی گردد ، که قائل به شمولیت مقررات مصرحه در ماده صدرالذکر به آن شد. ت. سمت دادرسی داور یا هیات داوری با صدور و ابلاغ رای داوری منتفی می گردد و بقای سمت نیازمند دلیل قاطع است ، قائل به عدم امکان اعاده دادرسی از رای داوری می باشند.

که اداره کل حقوقی قوه قضائیه نیز در نظریه مشورتی خود به شماره 2513/97/7 مورخ 1397/09/14 که درادامه تقدیم حضورخواهد گردید ، قائل به عدم پذیرش اعاده دادرسی رای داوری شده است.

استعلام:در مواردی که دلیل تازه ای برای ابطال رای داوری به دست می‌آید که سابق بر این مکتوم بود یا نوعا در اختیار محکوم علیه داوری نبود آیا دعوای ابطال رای داور مجدداً و صرفاً بر اساس آن دلیل قابلیت اقامه دارد ؟ مهلت طرح این دعوا چقدر است؟
پاسخ :
طرح مجدد دعوای ابطال رأی داور به استناد کشف دلیل جدیدی که سابق بر این مکتوم بوده است، امکان‌پذیر نیست و در مقررات مربوط، اعاده دادرسی به رأی داور نیز پیش‌بینی نشده است. بدیهی است که تحصیل دلایل جدید وفق بند 7 ماده 426 قانون آئین دادرسی دادگاه عمومی و انقلاب در امور مدنی 1379 می‌تواند موجب تقاضای اعاده دادرسی نسبت به رأیی که سابق بر آن در رد دعوای بطلان رأی داور از سوی دادگاه حقوقی صادر شده است، باشد.))

2.نظر اقلیت : 
اقلیت با توجه به اینکه ، الف. قانونگذار اصل صلاحیت ارجاع اختلافات و دعاوی اشخاص به داوری را پذیرفته است ، به طریق اولی فروعات آن را نیز پذیرفته است. ب. اصول و قواعد و روح قوانین آئین دادرسی مدنی برمبنای کشف حقیقت از سوی قانونگذار انشا شده اند.بنابراین نباید آن را به نحوی تفسیر نمود که مغایر با کشف حقیقت باشد.