ابطال سند رسمی مالکیت

ابطال سند رسمی مالکیت

ابطال سند رسمی مالکیت یکی از دعاوی ملکی شایع است و بنا به دلایل و جهات مختلفی از جمله جعلی بودن سند مالکیت، انتقال بدون مجوز و غیر قانونی ملک به شخص ثالث ، صدور اسناد مالکیت معارض ممکن است مطرح شود، در این دعوا ذی نفع حسب مورد جهت احقاق حقوق مالکانه ناگزیر به مراجعه به اداره ثبت و یا دادگاه جهت طرح دعوای ابطال سند مالکیت می باشد.

لازم به ذکر است،بر حسب شرایط پرونده ، در کنار طرح دعوای ابطال سند مالکیت طرح دعاوی دیگری همچون ابطال معامله به قصد فرار از دین ،  ابطال اجراییه ثبتی ، دعوای خلع ید ضرورت یابد.

در چه شرایطی می توان درخواست ابطال سند رسمی مالکیت را مطرح کرد؟

دعوای ابطال سند مالکیت در فرضی که سند جعلی و یا سند معارض داشته باشد ، یا به صورت صوری یا بدون رعایت مقررات قانونی تنظیم شده باشد قابل طرح است.

ابطال سند رسمی مالکیت به حکم قانون

قانون گذار می تواند با تصویب قوانین، موجب بی اعتباری اسناد رسمی مالکیت شود. برای نمونه اسناد مالکیت اراضی ملی و اراضی موات به حکم قانون ابطال خواهد شد. البته ابطال اسناد رسمی از این مجرا تنها پس از طی تشریفات قانونی تشخیص اراضی ملی و اراضی موات و قطعی شدن این تشخیص امکانپذیر است.

ابطال سند  رسمی مالکیت به حکم دادگاه

ابطال سند رسمی مالکیت در برخی موارد مستلزم صدور حکم قطعی از دادگاه می باشد. اهم این موارد به شرح ذیل است:

  • ابطال سند رسمی مالکیت به جهت رعایت نشدن تشریفات قانونی

شرط اعتبار اسناد رسمی، رعایت قوانین و تشریفات مربوطه در زمان صدور است. بر همین اساس اگر ثابت شود هر یک از قوانین و مقررات جاری در زمان صدور سند رسمی رعایت نشده و سند مزبور بر خلاف قانون اصدار یافته، ابطال آن سند به حکم دادگاه امکانپذیر است.

  • وجود تعارض در اسناد رسمی مالکیت و طرح دعوا از سوی دارنده سند معارض در مهلت مقرر

در صورتی که برای ملک واحد، دو سند رسمی مالکیت صادر شده باشد، سند موخر الصدور را سند معارض می دانند. چنانچه دارنده سند معارض ظرف دو ماه از تاریخ ابلاغ هیات نظارت در خصوص احراز تعارض میان اسناد، اقدام به طرح دعوا جهت ابطال معامله معارض در مرجع صالح نموده و گواهی آن را به اداره ثبت محل وقوع ملک تقدیم نماید، دادگاه نسبت به وقوع تعارض میان اسناد رسیدگی و اعلام نظر خواهد کرد. در نتیجه رسیدگی دادگاه ممکن است هر یک از اسناد مقدم الصدور یا موخر الصدور، معارض تشخیص داده شده و ابطال شود.

  • ابطال سند  رسمی مالکیت صادر شده بر اساس ماده 147 اصلاحی قانون ثبت

چنانچه شخصی بر اساس ماده 147 اصلاحی قانون ثبت، تقاضای صدور سند مالکیت نماید و هیات رسیدگی کننده به موضوع، تصرف متقاضی را مالکانه بداند، مراتب به اداره ثبت محل وقوع ملک ابلاغ خواهد شد و این اداره، موضوع را در دو نوبت به فاصله پانزده روز آگهی می نماید. اشخاص می توانند ظرف دو ماه از تاریخ انتشار آگهی، اعتراض خود را اعلام نمایند. اگر شخصی مدعی باشد ملک موضوع تقاضا متعلق به او بوده اما در مهلت دو ماهه مذکور، اعتراض خود را اعلام نکرده باشد، می تواند ابطال سند رسمی مالکیت صادره را از دادگاه صالح درخواست نماید.

  • باطل بودن معامله اولیه

چنانچه صدور سند رسمی مالکیت بر مبنای معامله ای از جمله عقد بیع بوده و ثابت شود این معامله به هر علتی از جمله با طرح دعوای ابطال معامله صوری از درجه اعتبار ساقط شده است، سند رسمی مالکیت صادره نیز پس از طرح دعوا از سوی ذی نفع و به حکم دادگاه صالح قابل ابطال است.

  • ابطال سند رسمی مالکیت به جهت مجعول بودن

در فرض صدور حکم مبنی بر وقوع جرم جعل نسبت به اسناد رسمی مالکیت، دادگاه با بررسی محتویات پرونده و در صورت ضرورت ارجاع به کارشناسی نسبت به احراز جعلیت سند مورد ادعا رسیدگی می نماید و در متن رای نیز باید تکلیف سند مجعول را نیز مشخص نماید. در صورتی که کل سند جعلی باشد، تمام آن ابطال و چنانچه قسمتی از آن مجعول باشد، تنها همان قسمت ابطال خواهد شد.

ابطال سند رسمی مالکیت از طریق اداره ثبت

مواردی که اداره ثبت محل وقوع ملک بدون نیاز به حکم دادگاه اقدام به ابطال سند رسمی مالکیت می نماید عبارتند از:

  • تفکیک

تقسیم مال غیر منقول به چند حصه مجزا را تفکیک می نامند. در صورتی که املاک به قطعات مجزا از یکدیگر تفکیک شوند، اداره ثبت محل وقوع ملک ضمن ابطال سند رسمی مالکیت اولیه، برای هر قطعه، سند تفکیکی و جداگانه صادر خواهد کرد.

  • از بین رفتن حالت اشاعه

برابر ماده 110 آیین نامه قانون ثبت اسناد و املاک، هر گاه ملک مشاع در نتیجه نقل و انتقالات به یک نفر منتقل شود، در صورت تقاضای مالک، اسناد مالکیت اولیه، باطل و یک جلد سند مالکیت جدید صادر خواهد شد.

  • افراز

افراز به معنای تقسیم مال مشاع به نسبت سهام هر یک از شرکا است. افراز ملک مشاعی که جریان ثبتی آن خاتمه یافته و نسبت به آن، سند مالکیت معارض صادر نشده باشد و در میان شرکا، شخص محجور یا غایب وجود نداشته باشد، در صلاحیت اداره ثبت محل وقوع ملک مشاع است. در خصوص افراز نیز از آن جهت که سبب از بین رفتن حالت اشاعه می شود، باید سند مالکیت اولیه باطل و اسناد جدید برای قطعات افرازی صادر شود.

  • تجمیع

تجمیع به معنای آن است که مالکان دو یا چند واحد ثبتی مجزا، بخواهند املاک خود را به صورت واحد در آورند. در صورتی که تقاضای تجمیع موجب تضییع حق، ایجاد تعارض یا تولید اختلاف نگردد و ملک در بیع شرط، وثیقه یا بازداشت نباشد و مشروط بر اینکه تجاوزی به مجاورین و کوچه ها و معابر نشود و حدود تجمیعی با حدود املاک مجاورین و با دفتر املاک نیز تطابق داشته باشد، اسناد مالکیت اولیه، ابطال و سند مالکیت جدید صادر خواهد شد.

  • انتقال ملک به وراث

وراث در ماترک به نحو مشاع سهیم هستند. ایشان می توانند با تقدیم گواهی انحصار وراثت، ابطال سند مالکیت اولیه به نام مورث را بخواهند. به این ترتیب سند رسمی مالکیت جدید برای هر یک از وراث مطابق با سهم ایشان صادر خواهد شد.

  • نقص سند مالکیت

هر گاه به علت ریختن جوهر یا سوختگی یا پارگی و یا از جهات دیگری، قسمتی از سند مالکیت از بین رفته باشد و یا قابل استفاده نباشد، اداره ثبت با انجام تشریفات مقرر در ماده 120 آئین نامه قانون ثبت، اقدام به صدور المثنای سند مالکیت خواهد کرد و سند مالکیت ناقص را ابطال و در پرونده بایگانی می نماید.

  • وجود اسناد مالکیت معارض برای ملک واحد

در صورتی که هیات نظارت، وقوع تعارض میان اسناد مالکیت را محرز بداند، اداره ثبت محل، مراتب را کتبا به دارنده سند معارض ابلاغ می نماید. اگر دارنده چنین سندی، در مدت 2 ماه از تاریخ ابلاغ به دادگاه محل وقوع ملک مراجعه نکند و گواهی طرح دعوا را به اداره ثبت محل تسلیم و رسید اخذ نکند و در مقابل، دارنده سند مالکیت مقدم، گواهی عدم طرح دعوا در مدت مزبور را از مرجع صالح اخذ و تقدیم نماید، اداره ثبت، بطلان سند مالکیت معارض را نسبت به مورد تعارض در ستون ملاحظات ثبت ملک، قید و مراتب را به دارنده سند مزبور و دفاتر اسناد رسمی اعلام خواهد کرد.

مرجع صالح جهت ابطال سند رسمی مالکیت

در مواردی که ابطال سند رسمی مالکیت در صلاحیت اداره ثبت باشد، اداره ثبت محل وقوع ملک صالح به رسیدگی است و در مواردی که ابطال سند رسمی مالکیت منوط به صدور حکم قطعی از سوی دادگاه باشد، دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک، صلاحیت رسیدگی به موضوع را خواهد داشت.

خدمات تخصصی موسسه حقوقی آبان 

النهایه با عنایت به حجم و پیچیدگی دعاوی حقوقی ، صرف مطالعه مطالب تقدیمی راهگشای حل مشکلات حقوقی اصحاب دعوا نمی باشد. لذا در جهت تسهیل اقدامات حقوقی و ممانعت از تضییع حقوق ، بهره مندی از خدمات وکیل متخصص برحسب نوع دعوا ، امری لازم و غیر قابل اجتناب است.

بر همین اساس موسسه حقوقی آبان با بهره مندی از وکلای متخصص در هر بخش ، آمادگی کامل خود را جهت ارائه جامع ترین خدمات حقوقی اعلام می نماید.

مقالات مرتبط

10 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید

  • با سلام. بنده در روستا یک باغ دارم که قولنامه‌ای خریدم. حالا متوجه شدم که ملک مسکونی مجاور ۱۵ سال پیش اقدام به اخذ سند تک برگ کرده است و به میزان ۷۰ متر مربع از باغ بنده را به سند خود الحاق کرده. حال چگونه میتوانم پیگیری کنم و سند ایشان را باطل کنم. در ضمن شاهد هم دارم ک حدود باغ بنده تا کجا بوده و همسایه به چه میزان از باغ بنده را متصرف شده است.

    پاسخ
  • یک رسید از شخصی بابت طلبم گرفتم
    و شکایت کردم از راهور استعلام گرفتم یک دستگاه ماشین ۶ دانگ بنامش بود ماشین را پیدا و در پارکینگ خوابید
    بعد از چند وقت شخص ثالثی امد و گفت من ماشینو وکالتی خریدم شورا بعد از چند مدت رای را به نفع من صادر کرد و گفت بخاطر اینکه تاریخ شکایت من زودتر بوده و بدهکار من بخاطر رفع دین وکالت داده
    شخص ثالث به رای صادره اعتراض زد
    دوباره بعد از روند وقت رای امد و گفت بیمه ماشین به نام کس دیگس و تو حکمش گفته شعبه دوباره برسی کنه من از چند نفری که پرسیدم میگن بیمه چه ربطی داره
    چند روز به دادگاه مانده
    من چیکار باید انجام بدم

    پاسخ
    • پرونده شما اعتراض ثالث اجرایی می‌باشد و شما باید اثبات کنید که طرف مقابل ماشینشو با مبایعه نامه عادی بقصد فرار از ادای دین فروخته و طلب شما قبل از مبایعه بوده و البته طرف مقابل هم می‌تواند اثبات کند که واقعا ماشینشو فروخته و شهادت شهود برای هردو طرف میتواند کمک کننده باشد

      پاسخ
  • سلام من ملکی خریدم در سال ۱۳۹۱ با قرارداد عادی که ۱سال بد کیف مدارکم را سرقت کردند بند مدارکم را از دست دادم ولی ملک در تصرف بنده میباشد ولی بعداز چند ما از سرقت شخصی ادعای مالکیت بر روی ملک بنده طرح کردند بند در این مورد شکایت مزاحمت ملکی کردم ولی ایشان اداعا داشتن سند رسمی ولی به تاریخ جدید را دارند و با مدارک مجهول سند بنام ایشان صادر شده البته به نظره بنده. چگونه میتوانم موضوع درخواست ابطال سند را مطرح کنم

    پاسخ
    • سلام با توجه به این که مدعی هستید مدارکتون سرقت شده قطعاً در زمان سرقت اقدام به طرح شکایت نموده‌اید و نظر به اینکه معامله شما با مالک سابق صرف نظر از سند تنظیمی دارای قرائن و اماراتی مثل اسناد پرداخت انتقال مالکیت در اداره دارایی با پرداخت مالیات نقل و انتقال انتقال مالکیت در شهرداری با پرداخت عوارض همراه بوده البته شهادت شهود که قطعاً در تنظیم سند انتقال حاضربودند امکان اثبات مالکیت بعلاوه با اماره تصرف وجود دارد

      پاسخ
  • آیا می توان ابطال يا اصلاح سند مالكيت را بدون نیاز به حكم دادگاه و به وسيله خود اداره ثبت انجام داد؟

    پاسخ
    • بله در موارد زیر امکان پذیر است :

        ابطال سند مالكيت به حكم قانون : زماني كه مقتضيات اجتماعي(مثل اصلاحات ارضي) يا مصالح عمومي(مثل حفاظت از جنگل ها و مراتع طبيعي) يا جهات شرعي(مثل وقف) لزوم اصلاح يا ابطال سندي را ايجاب مي كند.

        ابطال سند مالكيت معارض : هرگاه در موعد مقرر شده دارنده سند معارض گواهي طرح دعواي خود در دادگاه را تقديم نكرده و طرف ديگر گواهي عدم طرح دعواي او را تقديم اداره ثبت نمايد.

        اضافه مساحت : هرگاه ملكي با مساحت معين معامله شود و بعد كاشف به عمل آيد كه مساحت بيشتر بوده است و خريدار مابقي ثمن را به صندوق ثبت توديع كند.

        مواردي كه طبق ماده۲۵ق.ث هيأت نظارت اين اختيار را دارد.

      پاسخ
  • ابطال و اصلاح سند مالکیت با حکم دادگاه در چه شرایطی صورت میگیرد؟

    پاسخ
    • هرگاه ملکی بر خلاف اصول قانونی به ثبت رسیده باشد

      هرگاه در اسناد مالکیت تعارض وجود داشته باشد

      درصورتی که سندی مخل حقوق دیگران باشد

      در صورتی که سند مالکیت بر اساس اشتباه عملیات مقدماتی و ثبتی حاصل شود

      درصورت اشتباه در عملیات تفکیک رسیدگی در صلاحیت دادگاه خواهد بود

      پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
برای ادامه، شما باید با قوانین موافقت کنید

keyboard_arrow_up